Onlangs keken we naar nieuwe manieren voor het delen van onafhankelijk nieuws. We ontdekten dat decentrale sociale media hiervoor interessante mogelijkheden bieden. We introduceerden in het vorige bericht de grote potentie van ActivityPub.

In dit bericht kijken we naar de aspecten: syndicatie, copyrightwetgeving en naar bestaande software. In het laatste bericht in de ‘Decentrale Media’-serie kijken we naar een oplossing waar je nu al mee aan de slag kan. Daarna starten een nieuwe berichtenserie over privacy en censuur om de noodzaak van dit alles verder te benadrukken.

ActivityPub

We zagen in het vorige bericht reeds dat ActivityPub het mogelijk maakt om onderling informatie uit te wisselen. Het is niet beperkt tot alleen notities, maar ook informatie over evenementen, video’s, publicaties, etc. Het maakt het mogelijk voor ons als Platform om onafhankelijke partijen laagdrempelig toegankelijk te maken.

Daarnaast verspreiden we met Platform Bewust Media, met gebruikmaking van ActivityPub, de verzamelde informatie in het decentrale social media-netwerk van de Fediverse. We starten het netwerk-effect door in één keer een breed aanbod van interessante, onafhankelijke schrijvers te brengen naar de Fediverse. We stimuleren daarmee de techniek met als doel dat schrijvers en publicatie-software als WordPress zelf aansluiten op de Fediverse.

Syndicatie

Dat brengt ons bij de term: Syndication. En dat is een belangrijk fenomeen om te begrijpen in deze context. De letterlijke vertaling is syndicatie, maar dat woord wordt veelal gebruikt in een andere context. Het Merriam-Webster woordenboek legt het Engelstalige woord zo uit:

Syndication: Het verkopen van iets (zoals een krantenkolom of tv-serie) voor publicatie of uitzending naar meerdere kranten, tijdschriften, websites, stations, etc.
Bijv. ‘de syndicatie van nieuwsartikelen en videobeelden’.

Begrijp dat er bij Facebook en Twitter en dergelijke, geen sprake is van syndicatie. Wat je schrijft op Facebook blijft beperkt tot Facebook, het wordt niet verstuurd naar een andere server of dienst. Wat er met ActivityPub gebeurt is dat je je publicatie daadwerkelijk ‘uitzendt’ over het netwerk.

Stel: Alyssa organiseert een evenement. Alyssa stelt een uitnodiging op met de informatie. Alyssa verstuurt het via haar Postvak Uit naar de rest van de wereld. De uitnodiging van Alyssa wordt dus in zijn volledigheid als kopie verzonden naar de Postvak In van Ben. Ben ontvangt dus de gehele informatie over het evenement in zijn eigen Postvak In. En ja, Alyssa kan later nog aanpassingen doen, waarvan Ben dan automatisch op de hoogte gehouden wordt.

Bij Facebook, Twitter, etc, blijft alles op de eigen computers van het bedrijf zelf. Bij ActivityPub wordt alles rondgestuurd. Door middel van federatie (onderlinge informatie-uitwisseling op internet) wordt syndicatie gerealiseerd (informatie wordt overgebracht naar de andere partij). Dat klinkt wat ingewikkeld, maar dit is decentralisatie in uitvoering. Hierdoor wordt de informatie namelijk daadwerkelijk verspreid over internet, en decentrale informatie is wat internet internet maakt.

Copyright handhaving

Alle recent geïntroduceerde Europese copyright wetgevingen zijn toegeschreven om het maken van omzet voor de Youtube’s en Facebook’s met eigendommen van de grote uitgeverijen onschadelijk te maken. De grote uitgevers, zoals Axel Springer willen namelijk meer kunnen profiteren van hun berichtgeving, journalisten, copyrights, patenten, intellectueel eigendom, etc.

Uitgevers als Axel Springer zagen dat (gebruikers op) Google, YouTube, Twitter en Facebook met hun materiaal aan de haal ging en omzet genereerden. Dat zat bij hen niet lekker. Ze lobbyden daarom succesvol voor nieuwe EU-wetgevingen om dit te strafbaar te maken. De EU participeerde (onder flinke lobby-druk) uiteraard gewillig en het Europees Parlement stemde onlangs vóór de wensen van het uitgeverij grootbedrijf.

Hoe de wetgeving uiteindelijk precies uitvalt en geïnterpreteerd wordt is nog afwachten. Gezien de €-wens achter de wetgeving, lijkt het primair gericht op de inkomsten van Facebook en Google. Dit soort wetgeving wordt echter ook graag gebruikt om kleine, kritische alternatieven en concurrentie uit te schakelen. Dit soort wetgeving maakt het voor kleine platforms uiteraard heel lastig te concurreren met Google en Facebook, gezien de (feitelijk) onmogelijke eisen die door de EU gesteld worden. Het zal daarom juist Google en Facebook stimuleren.

Onafhankelijke informatie-uitwisseling

Als de EU en het grootbedrijf gezamenlijk willen ingrijpen op decentrale nieuwsdeling, dan maakt de volledige decentraliteit van ActivityPub en de Fediverse dit lastig. Individuele grotere sites kunnen ze nog wel aanpakken, maar het is onmogelijk het netwerk als geheel offline te halen. Omdat ActivityPub gebaseerd is op de technologie die door normale websites gebruikt wordt, is dit netwerk niet te stoppen zonder meteen het hele internet offline te halen.

Jij, met jouw ActivityPub-dienst, kan dus zelfs met de EU Uitgeverij Grootbedrijf-wetgeving relatief rustig blijven communiceren over het nieuws, inclusief links naar diverse nieuwssites. Het staat of valt bij het voorkomen van mega-grote knooppunten in het fediverse-netwerk. Grote knooppunten worden in de EU lastig want deze zijn vatbaar voor aanpak onder de EU wetgeving. Veel kleine, decentrale sites die allen onderling uitwisselen zijn dus de weg naar de toekomst.

Deze waargenomen onaantastbaarheid van het netwerk is uiteraard uitgezonderd het stoppen van criminele activiteiten door Justitie. Individuen kunnen altijd aangepakt worden. Justitie, met hun geweldsmonopolie, kan iemand uiteraard altijd de mond snoeren. Met deze nieuwe wetgeving werken de inlichtingendiensten, justitie en politie voor de belangen van het uitgeverij grootbedrijf. En de inlichtingendiensten houden internet zeer scherp in de gaten.

We stimuleren met onze initiatieven kleine onafhankelijke onderzoekers die via decentrale sociale media hun inzichten delen. We stimuleren niet illegaliteit, criminaliteit of het breken van wetgevingen. Met ons betoog, en met deze technologie, borgen we vooral het voortbestaan van een mensenrecht: de vrijheid van meningsuiting. En daarbij hoort uiteraard de mogelijkheid de mening van anderen te kunnen horen. In een guur, veranderend klimaat moeten we onze mensenrechten warm houden.

Hoe kunnen we hiermee starten?

We hebben dus gevonden waar we naar zochten: het decentrale netwerk voor robuuste, onafhankelijke informatie-uitwisseling en nieuwsdeling. Nieuwsdeling zonder tussenkomst van centrale agenten die jouw berichten kunnen censureren.

Nu willen we graag zo spoedig mogelijk starten. En nu wordt het wat lastiger, want deze uitvinding is nieuw sinds begin 2018. Er is echter reeds een goede start gemaakt. Gezien de nieuwigheid zijn dit voor velen echter nog onbekende namen. Daarom schrijven we er nu uiteraard over. Een paar softwarepakketten die je kunnen helpen:

Mastodon: Het Mastodon netwerk was gebouwd op OStatus, maar Rochko heeft het ondertussen aangesloten op ActivityPub. Dit blijft op dit moment wel beperkt tot notities.

NextCloud: Bij het schrijven van dit bericht werd bekend dat de geweldige software NextCloud ook ActivityPub ging ondersteunen. Als je zoekt naar alternatieven voor Dropbox, Microsoft OneDrive of Google Drive en dergelijke, kijk eens naar NextCloud. Vanaf versie 15 dus mét ondersteuning voor ActivityPub. Wel ogenschijnlijk voornamelijk notities vergelijkbaar als met Mastodon.

Hubzilla: Dit is een Facebook-achtig systeem van de ontwikkelaars van Friendica, dat eenvoudig op nagenoeg elk webserver te installeren is. Gebruiksvriendelijkheid liet nog iets te wensen over, wellicht, toen wij het reviewden. Maar deze partij is zonder meer goed op weg. Het biedt nu al heel veel mogelijkheden. Het ondersteunt ook meerdere typen informatie.

Plume: Dit is een leuk initiatief om ActivityPub te gebruiken voor bloggen. Je kan hele artikelen rondsturen met ActivityPub, dus waarom niet gebruiken als blog-platform? Plume werkt dan vergelijkbaar als WordPress, maar dan direct decentraal. Je stuurt letterlijk je artikel naar je lezers. Zie de definitie van syndication hierboven.

Er zijn nog een heel aantal pakketten en diensten onderweg naar goede ondersteuning van ActivityPub, dat is uiteraard een kwestie van tijd. En gezien de technisch eenvoudige opbouw, vermoedelijk een kwestie van relatief weinig tijd.

We willen hierop graag aansluiten met ons nieuwsoverzicht, om te helpen een goed pad te plaveien. Maar het is nog best wel even wat werk voordat dit alles goed werkt en eenvoudig bruikbaar is. Vandaar dat jouw hulp benodigd is!

Conclusie

ActivityPub heeft de toekomst. Het brengt veel van de functionaliteit van Facebook naar het vrije en decentrale internet. Het maakt ons allen weer onafhankelijk van het grootbedrijf (waaronder de EU en Ollongren). En dat is een hele positieve ontwikkeling die we moeten stimuleren.

Tegelijkertijd lijkt het allemaal wellicht heel ingewikkeld. Dat is het niet. De techniek zelf is niet ingewikkeld, het gebruik is eenvoudig. Het werkt namelijk zeer vergelijkbaar als Twitter en Facebook. Je kan je gewoon abonneren/inschrijven op interessante personen en partijen als altijd. Je ziet daarna vanzelf interessante berichtjes verschijnen. Maar dan wel volledig zonder tussenkomst van allerlei grote, ongewenste partijen.

We kijken in het laatste berichtje in de serie ‘Decentrale Media’ naar een heel eenvoudige manier om al direct te starten met het samenstellen van een eigen decentraal nieuwsoverzicht.

Daarna beginnen we met schrijven aan een nieuwe serie over de trend naar toenemende censuur en privacyschendingen. Dit benadrukt nogmaals de noodzaak waarom we nu echt actie moeten nemen willen we de komende maanden en jaren voldoende toegang blijven houden tot fatsoenlijke nieuwsgeving.